Η περίοδος κρίσης είναι μια περίοδος συνειδητοποίησης και στοχασμού. Ειδικά όταν, όπως στην σημερινή συγκυρία, η κρίση είναι πολυεπίπεδη- όχι μόνο οικονομική αλλά και ηθική, πολιτισμική, πολιτική. Είναι μια περίοδος αμφισβήτησης ακόμα και για αυτούς που ήταν ή παραδόξως είναι ακόμη ταγμένοι στο «θρησκευτικό» δόγμα της ελεύθερης αγοράς. Τι είναι, όμως, αυτό που τίθεται υπό αμφισβήτηση; Είναι τα «χρυσά αγόρια» (golden boys) και η ανεξέλεγκτη χορήγηση στεγαστικών ενυπόθηκων δανείων ή ολόκληρο το ιδεολογικό οικοδόμημα της ελεύθερης αγοράς όπως αυτό νομιμοποιήθηκε θεωρητικά;
Αυτό που κρίνεται τώρα είναι η βιωσιμότητα του ίδιου του συστήματος που πέρασε στη συνείδηση μας ως κάτι φυσικό, α-ιστορικό, υπεράνω πολιτικής, ως κάτι δηλαδή μυθικό.[2] Για να εξετάσει, λοιπόν, κανείς και να ερμηνεύσει τη σημερινή κρίση με ένα στοιχειωδώς «λελογισμένο» τρόπο οφείλει να εκθρονίσει το σύστημα της ελεύθερης αγοράς (δηλαδή να απορρίψει την ιδέα ότι πρόκειται για ένα κυρίαρχο αναπόφευκτο σύστημα το οποίο τυχαίνει να συναντά κακοτοπιές) και να το απεκδύσει από κάθε μανδύα φυσικότητας, καθολικότητας, επιστημονικότητας και αιωνιότητας.
Τρεις είναι οι κυριότεροι μύθοι πάνω στους οποίους εδραιώθηκε το ιδεολόγημα της ελεύθερης αγοράς: ο άνθρωπος είναι ορθολογικό ον, η αόρατη χειρ ρυθμίζει την αγορά, η αγορά είναι αποδοτική. Η παρούσα μελέτη θα επικεντρωθεί σ’ ένα από τα σημαντικότερα σφάλματα της οικονομικής θεωρίας, τον μύθο του ορθολογισμού, ο οποίος αποτέλεσε τη βάση για τη σύλληψη τόσο της έννοιας του homo economicus όσο και της Υπόθεσης της Αποτελεσματικής Αγοράς. Τα αξιώματα σύμφωνα με τα οποία ο άνθρωπος ως ορθολογικός δρών αναζητά αποκλειστικά τη μεγιστοποίηση του κέρδους και η αγορά ως πεδίο οικονομικών συναλλαγών είναι πάντα ισορροπημένη, σωστή και άκρως αποδοτική κλονίστηκαν συθέμελα από την κρίση του 2008. Δεν αντιμετωπίζουμε, λοιπόν, μόνο μια χρηματοπιστωτική αλλά και μια ιδεολογική φούσκα.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ: https://intellectum.org/wp-content/uploads/2012/04/ITL08_010017_Ideologiki-Fouska_Athina-Avgitidou.pdf
