ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΔΩΜΑΤΙΟΥ: Σκονάκι

Με γράμματα μικρά ή κεφαλαία, με πνιγμένα, με σπασμένα ελληνικά και ορνιθοσκαλίσματα,  με μολύβι, με στυλό, με κενά, με στιχάκια, με λογάκια , προτασούλες ή με σύμβολα, λίγο πολύ όλοι το μοιραστήκαμε.  Και δεν έχει σημασία πού το τοποθέτησε ο καθένας : άλλος στο πόδι , άλλος στο μπράτσο, άλλος στο στυλό του χαραγμένο ή στο μυαλό του κλειδωμένο. Ένα σκονάκι ήταν όλο κι όλο κι η σημασία του παρόμοια. Μια κίνηση κι αυτή αυτοβοήθειας. Ένα μαλλί για να πιαστεί ο πνιγμένος ή μια κουταλιά νερό για να πνιγεί ολότελα. Και το θυμάμαι σαν τώρα το άγχος μου να γράψω καλά και, μαζί με το δικό μου, το άγχος των δικών μου ανθρώπων να βρω μέσα σε κόλλες αναφοράς τον χρησμό της Πυθίας , που θα μου έλεγε σε τι κόσμο αναμένεται να βγω, με τι προσόντα και τι δάφνες να στολίσω το κεφάλι μου. Το ίδιο κεφάλι που λίγα χρόνια μετά θα έπρεπε να σκύψω, να  παραδώσω στον ζυγό, στον σκορπιό και τον καρκίνο, τους τρεις αυτούς αστερισμούς που διαφεντεύουν τις ζωές μας.

Οι χρησμοί ήτανε πάντοτε αμφίσημοι κι η ίδια η Πυθία αναποφάσιστη. Κανείς Θεός δεν είχε αποφασίσει τι θα γίνεις, πώς θα πορευτείς και πώς θα εργαστείς . Είτε αμέλεια το λες αυτό, είτε μεγάλη Του επιμέλεια, να ξεκουνήσει τη δική σου την ανάγκη να σκεφτείς. Να σε ορίσει της ζωής σου πρωταγωνιστή και σεναριογράφο. Κι εσύ την έκανες τη μια σου την προσπάθεια κι αυτή άλλο που σκάλωνε. Σε βάσεις, σε δείκτες, σε αριθμούς, σε τσέπες. Καμια άλλη προσπάθεια δεν είχε τόσους άθλους να κερδίσει. Κι εσύ δεν έπρεπε κάτω για να το βάλεις. Το πολύ πολύ να άλλαζες τα όνειρά σου. Το μεγαλύτερο κακό με τα όνειρα των εφήβων είναι που οι μεγάλοι τ’ αντιμετωπίζουν σαν κοστούμια, που πρέπει να τα μεταποιήσεις: διαλέγεις χρώμα, σχέδιο και γραμμή, όταν ακόμα διατεθειμένος δεν είσαι να πετάξεις από πάνω σου τα τζιν. Μια μεταποίηση στους ώμους, γιατί φτερά κανείς δε θέλει να σε βλέπει να φοράς, λίγο στα πόδια, γιατί δεν είναι ανάγκη τρέχοντας άλλους να προσπεράσεις, λίγο στα χέρια, γιατί το χέρι για τη γνώμη σου δεν πρέπει να σηκώνεις, λίγο στη μέση, γιατί ανθεκτικά πρέπει να είναι σε όσα βάρη είν’ γραφτό να σου φορτώσουν.

Τα ξεχειλωμένα όνειρα είναι αυτά που συνήθως δεν έχουν κάρτα αλλαγής. Αναγκασμένος να τα φοράς ή κάποτε κι εσύ να τα πετάξεις, στους κάδους που ντύνουν τους ρακένδυτους, αυτούς που παίρνουν όνειρα απ’ τα καλάθια, ίσα για να ζήσουν. Κι ας μη το παραδέχεται, πλήθος ανθρώπων εκεί έξω δουλεύει δίχως να απολαμβάνει, πράττει χωρίς να σκέφτεται, περνά τη μια του μέρα μετά την άλλη, αναθεματίζοντας τα μηχανογραφικά που κάποτε συμπλήρωσε και τα κοστούμια που του επέβαλαν να τα φορέσει. Και ένα άλλο πλήθος μένει άνεργο, γιατί το όνειρό του το είχαν κι άλλοι τόσοι, γιατί βαριά βιομηχανία ονείρων στη χώρα μας ποτέ δεν ευδοκίμησε κι όλο και κάποιος άλλος πρόλαβε τις θέσεις. Κάθε χρόνο, εκεί κοντά στις πανελλήνιες, σκέφτομαι πως κάμποσες Πανελλήνιες πίσω μπορούσες ακόμα να φτιάξεις μέλλον. Υπήρχαν θέσεις παραπάνω, υπήρχαν φόδρες και υφάσματα και σχέδια να διαλέξεις το κοστούμι σου. Τώρα γυμνός πορεύεσαι, γυμνός σε έναν κόσμο που μόνο σκόνη μπορεί να σου προσφέρει και διδαχές. Μ’ αυτή τη σκόνη εσύ φτιάχνεις το σκονάκι σου. Που μόνο σκοπό έχει το να σε ντύσει.

Όταν ακούω χείλη πολιτικών να μιλούν για την παιδεία, τα σχολεία, την εκπαίδευση, σκέφτομαι ράφτρες και μοδίστρες, που με ρετάλια προσπαθούν να φτιάξουν καρεδάκια. Κι αν ήταν επιδέξιες, όλο και κάτι θα προέκυπτε. Αντί για τα επιδέξια, γεμίσαμε αδέξια. Αδέξιες κινήσεις εντυπωσιασμού, πως δήθεν νοιάζονται για κάποιο μέλλον, για κάποια παιδιά πλην των δικών τους που στα κολλέγια σπουδάζουν , όταν στα περισσότερα σχολεία δε συμπληρώνονται όλες οι απαιτούμενες ώρες ειδικοτήτων, όταν δεν έχουνε χαρτί ούτε για μια σαΐτα, όταν βιβλία πια τυπώνονται κατόπιν εορτής και φτάνουν κάπου γύρω στα Χριστούγεννα, δώρο αξίας ανεκτίμητης να βρεις κάτω απ’ το δέντρο σου.  Καθοδηγούμενες τακτικές, παραπληροφόρηση των μέσων, χειραγώγηση, όλο το λεξιλόγιο εξαντλείται πια στα αρνητικά μίας παιδείας-ποιητικής αδείας. Κι έχοντας γνώση εκ των έσω, δουλεύοντας κι εγώ σ’ ένα δημοτικό σχολειό που με δικές του βαφές προσπαθεί τ’ αυγά του να βάψει, μπορώ να αντικρούσω τα περισσότερα επιχειρήματα πολέμιων των εκπαιδευτικών. Αλλά κι αυτό δεν έχει νόημα, γιατί εχθροί δεν είναι οι δάσκαλοι σε τούτα τα σχολεία, είναι κι αυτοί ρετάλια σε ξένης μοδίστρας χέρια.

Οι περισσότερες εξελικτικές θεωρίες υποστηρίζουν την επιβίωση των ισχυρών, εκείνων που προσαρμόζονται, που βρίσκουν τρόπο να χωρέσουν στα ρούχα που τους στενεύουν, γιατί θέλουν κι αυτοί να δουν κομμάτι ουρανού και λίγο από τον ήλιο. Και σκέφτομαι πόσα παιδιά, γενιές χαμένες και θολές, μακραίνουν τον λαιμό τους να χωρέσουν στη θηλιά, που αυτό το κράτος έχει να προσφέρει. Παιδιά κι αυτά καμηλοπάρδαλης, μακραίνουν και μακραίνουν τον λαιμό τους, αναζητώντας λίγο φως που με τις πανελλήνιες δεν έρχεται. Έρχεται μόνο με φροντίδα, με ψυχραιμία, με φαντασία. Θυμάμαι όταν συμπλήρωσα το μηχανογραφικό μου, είχα έναν κόμπο στον λαιμό να μην περνάει. Φαίνεται έτσι ξεκινούν όλες του κόσμου οι θηλιές. Κι αυτές θα είναι, δυστυχώς, πάντα μια κάποια λύσις.

Παράθυρα Λογοτεχνίας για Νέους

Intellectum 10

[
Μενού