Η Ζωή στην Ελληνική Έρημο: Η Αναζήτηση του Τάφου του Μέγα Βασιλέα & Άλλες Ιστορίες από την Ελλάδα

μετάφραση: Σοφία Σιμήτη

 

(Το παρόν άρθρο γράφτηκε στα μέσα Αυγούστου του 2014 και  δημοσιεύτηκε πρώτα στα Ιταλικά στο περιοδικό Lettera Internazionale, τεύχος 120 (2014), σελ. 16-17.)

 

Σύνοψη: Εν μέσω μιας αέναης οικονομικής κρίσης και ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου που δεν έχει πλήρως ξεκινήσει ακόμα, ο ελληνικός λαός βιώνει τη «συγκίνηση» ενός νέου έπους, το οποίο θα τον βοηθήσει να συνεχίσει να αδρανεί. Κατά πάσα πιθανότητα ο αρχαίος τάφος της Αμφίπολης δεν ανήκει στον Μέγα Αλέξανδρο, παρόλα αυτά απαιτείται ένα καινοφανές «θαύμα» προκειμένου να ξεχάσει ο ελληνικός λαός την πιο δύσκολη οικονομική κρίση που έχει ποτέ αντιμετωπίσει (την οποία αναγνωρίζουν πλέον όλοι ως χειρότερη ακόμη και από την αμερικάνικη κρίση του 1929), τους αφύσικα αυξανόμενους φόρους, καθώς και το γεγονός ότι το συνταγματικά προστατευόμενο δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης στις ελληνικές παραλίες θα αποτελεί τα επόμενα χρόνια απλά ένα «όνειρο του περασμένου καλοκαιριού».

Η καλοκαιρινή περίοδος στη Μεσόγειο αποτελεί πάντα ένα είδος «Μαγικού Βουνού» του Τόμας Μαν σε μια περισσότερο παραδεισένια εκδοχή. Η ανεργία στην Ελλάδα έχει εκτοξευτεί σε επίπεδο ευρωπαϊκών ρεκόρ (27,2% σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές), ενώ οι άνθρωποι διαθέτουν όλο και λιγότερα χρήματα λόγω της χρηματοοικονομικής κρίσης και της συνεχώς αυξανόμενης κρατικής φορολογίας.

Ορισμένα άκρως ενδεικτικά παραδείγματα θα μας διαφωτίσουν:

1)   ο ευρέως γνωστός και ως φόρος επιτηδεύματος, δηλαδή ένας φόρος τον οποίο υποχρεούται να καταβάλει κάθε χρόνο οποιοσδήποτε έχει δικό του γραφείο ή επιχείρηση, ακόμα και αν το μικρό του γραφείο ή η επιχείρησή του παρουσιάζει ζημία αντί για κέρδος, είτε είναι δικηγόρος, λογιστής, γιατρός, δάσκαλος είτε απλά κάποιος που πουλάει κουλούρια και γλυκά στον δρόμο, έχει αυξηθεί από τα 500 στα 650 ευρώ.

2)  Οι ιδιοκτήτες ακινήτων καλούνται τώρα να πληρώσουν φόρο ακόμα και για εγκαταλελειμμένα ακίνητα, τα οποία δεν είναι καν συνδεδεμένα με το δίκτυο ηλεκτροδότησης.

 

3)   Όσοι δεν πλήρωσαν καθόλου φόρο τα προηγούμενα χρόνια ή είχαν μικρή επιστροφή φόρου (300-500 ευρώ) καλούνται να πληρώσουν αδρά φέτος και να προκαταβάλουν επίσης το 50% του υπολογιζόμενου από την εφορία φόρου του επόμενου έτους. Ως εκ τούτου, κάποιος που δεν πλήρωσε καθόλου φόρο τα προηγούμενα χρόνια ή είχε μια μικρή επιστροφή φόρου επειδή το ετήσιο εισόδημά του ήταν μικρότερο από 12.000 ευρώ, θα πληρώσει τώρα μέχρι και 3.000 ευρώ ή και περισσότερο, το οποίο με τη σειρά του σημαίνει αύξηση των ετήσιων φορολογικών υποχρεώσεων της τάξης του 3.000% ή και πολύ περισσότερο (μέχρι  4.000% χωρίς να αποκλείονται περιπτώσεις που η φορολογική αύξηση είναι ακόμη μεγαλύτερη)!

Ωστόσο, όπως φαίνεται, η ζέστη που βρίσκεται σε επίπεδα Αφρικής, η ελεύθερη ακόμα πρόσβαση για όλους τους Έλληνες στις ελληνικές παραλίες (μέχρι την επερχόμενη αντισυνταγματική πώλησή τους πιθανόν έως το επόμενο έτος), καθώς και το γραφικό τοπίο έχουν μετατρέψει τους πάντες σε ένα ακίνητο, απαθές και άλαλο αρχαίο άγαλμα, το οποίο καρτερά σιωπηλά το επόμενο επεισόδιο της τυχερής του μοίρας.

Και όπως φαίνεται, η φημολογούμενη ανακάλυψη του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην αρχαία μακεδονική πόλη της Αμφίπολης στην Ελλάδα υπέστη γενναιόδωρη εκμετάλλευση ώστε να προστεθεί ευγενικά αλάτι στη βαριά εθνική δημοσιονομική και ψυχολογική πληγή. Ως εκ τούτου, αυτή η αρχαιολογική αποκάλυψη όχι μόνο προβλήθηκε εκτενώς από σύσσωμα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά επίσης χρησιμοποιήθηκε «αναπόφευκτα» ως επικοινωνιακό τέχνασμα από την επίσημη ελληνική κυβέρνηση (κανείς δεν αμφισβητεί σήμερα ότι η χώρα κυβερνάται από την περίφημη Τρόικα).

Σε αυτό το σημείο αξίζει να υπογραμμιστεί ότι ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς υπήρξε στην πραγματικότητα ο κύριος υπεύθυνος για την αποτυχία της Ελλάδας να οδηγηθεί σε συμβιβασμό με το γειτονικό κράτος. Μάλιστα, η πολιτική του ανταρσία σταμάτησε τον τότε Έλληνα πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη από το να πετύχει μια ιστορική συμφωνία με τον πρωθυπουργό της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας Κίρο Γκλιγκόροφ για το όνομα του γειτονικού κράτους (το όνομα Σλαβομακεδονία αποτελούσε εκείνη την περίοδο μια σοφή και κοινά αποδεκτή επιλογή για τις δύο πλευρές για υπερβολικά πολλούς καλούς λόγους, όπως έχει επισημάνει και ο μεγαλύτερος Έλληνας φιλόσοφος της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας Κορνήλιος Καστοριάδης).

Παρόλα αυτά, το παρελθόν δεν προσφέρει ποτέ μαθήματα ιστορίας σε αυτούς που δεν επιθυμούν να τα παρακολουθήσουν. Συνεπώς, ο Αντώνης Σαμαράς άδραξε την ευκαιρία να επισκεφτεί το σημείο εκσκαφής στην Αμφίπολη μαζί με τη σύζυγό του Γεωργία και τον υπουργό πολιτισμού Κωνσταντίνο Τασούλα την Τρίτη 12 Αυγούστου 2014. Αυτή η επίσκεψη, καθώς και οι πολυάριθμες «συζητήσεις των ειδικών» στα ΜΜΕ, οδήγησαν σε αποκορύφωση τις φημολογίες και τις «ελπίδες» ότι ο αρχαίος πολυτελής τάφος που βρέθηκε στην Αμφίπολη ίσως τελικά να ανήκει στον βασιλέα των βασιλέων, τον Μέγα Αλέξανδρο.

Ο τάφος, ο οποίος φέρεται να οικοδομήθηκε από τον Δεινοκράτη, αρχιτέκτονα και επιστήθιο φίλο του Μέγα Αλέξανδρου, περίπου το 325-300 π.Χ., περιβάλλεται από μαρμάρινο τείχος μήκους 497 μέτρων. Το διάσημο σύμβολο της αρχαίας πόλης, το λιοντάρι της Αμφίπολης, στέκεται στην κορυφή του τάφου, ενώ ένας πλατύς διάδρομος (4,5 μέτρων) οδηγεί στις δύο σφίγγες που φρουρούν την είσοδο. Ωστόσο, παρά τις υπέροχες αυτές λεπτομέρειες, φαίνεται εξαιρετικά απίθανο – το λιγότερο – ο τάφος που αποκαλύφθηκε να ανήκει στον Μέγα Αλέξανδρο.

Ο Πάνος Θεοδωρίδης, διάσημος συγγραφέας, καλλιτεχνικός διευθυντής του οργανισμού που σχετίζεται με την «Πολιτιστική Πρωτεύουσα Θεσσαλονίκη 1997», πρώην αρθρογράφος της εφημερίδας «Αγγελιοφόρος» («Στο Καναβάτσο») και με αρκετές ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις στο www.thegreekcloud.com, εκφράζει τις πολύ καλά ενημερωμένες απόψεις του σε αυτό το σημαντικό θέμα με το ξεχωριστό του στυλ, χωρίς να μασάει τα λόγια του. Σίγουρα, δεν μπορούμε παρά να τονίσουμε ότι εκτός από το συγγραφικό του έργο συμμετείχε στο παρελθόν σε πολλές αρχαιολογικές αποστολές ως αρχιτέκτονας των ανασκαφών, ενώ ως αναστηλωτής στο Υπουργείο Πολιτισμού συμμετείχε στη μελέτη αρκετών μνημείων, όπως της Ρωμαϊκής Εγνατίας Οδού, των μεσαιωνικών νερόμυλων και των αμυντηρίων. Έτσι, οι απόψεις του για τον πολυαναφερόμενο τάφο έχουν μεγάλη βαρύτητα, καθώς συνδυάζουν μια αξιόλογη επιστημονική γνώση της αρχαίας ιστορίας με τη δημοσιογραφική εμπειρία και έρευνα.

Σε ένα πρόσφατο άρθρο του με τίτλο «Επιτομή μιας ταφής χωρίς πολλές αναλύσεις» (https://www.thegreekcloud.com /blogs/blog.php?pg=3&uid=3&id=851#.U-86Z2NdB9Q) που δημοσιεύτηκε στις 13 Αυγούστου 2014, ο Πάνος Θεοδωρίδης αναφέρει διάφορα ενδιαφέροντα και ευρέως άγνωστα στο κοινό ιστορικά γεγονότα που αφορούν την ταφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Φυσικά είναι γνωστό τοις πάσι ότι ο Μέγας Αλέξανδρος δεν πέθανε στην Ελλάδα αλλά στη Μέση Ανατολή (Βαβυλωνία) λόγω κάποιας ασθένειας ή δηλητηρίου. Αυτό που είναι λιγότερο γνωστό, ωστόσο, καθώς δεν υπήρξε ποτέ μέρος του προγράμματος σπουδών της ελληνικής υποχρεωτικής εκπαίδευσης, είναι ότι η σορός του ταριχεύτηκε και ύστερα μεταφέρθηκε σε μια πολυτελή άμαξα με καινοτόμους σφαιρικούς τροχούς, ώστε να μπορεί να κινηθεί προς οποιαδήποτε επιθυμητή κατεύθυνση και να ξεπεράσει κάθε εμπόδιο.

Αρχικά θεωρείτο ότι ο Περδίκκας, ένας από τους πραγματικούς κληρονόμους του Αλέξανδρου, θα μετέφερε τη σoρό του Αλέξανδρου στη Μακεδονία, όμως η ταριχευμένη σoρός περιέρχεται στα χέρια του Πτολεμαίου κι έτσι είτε καταλήγει στην Αλεξάνδρεια είτε σε κάποια άλλη αιγυπτιακή πόλη με περίβλεπτη νεκρόπολη.

Ο Πτολεμαίος κατασκευάζει έναν τάφο για τον ηγέτη του, που ονομάζεται «Σήμα» ή «Σώμα», κοντά στον βασιλικό περίβολο και στη μέση μιας σημαντικής διασταύρωσης. Αυτό είναι επίσης το μέρος όπου επρόκειτο να ταφούν όλα τα μέλη της βασιλικής οικογένειας του Πτολεμαίου. Ο πολύτιμος νεκρός τοποθετείται αρχικά σε  χρυσό φέρετρο, όπου μπορούν να θαυμάσουν τη σoρό του όλοι οι μόνιμοι κάτοικοι αλλά και οι επισκέπτες της βασιλικής αυλής του Πτολεμαίου. Εφόσον ο Μέγας Αλέξανδρος αντάλλαξε τα δικά του όπλα με αυτά του Αχιλλέα που βρέθηκαν στην Τρωάδα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κάποια από τα όπλα αυτά να είναι επίσης εκεί. Αργότερα, ο νεκρός μεταφέρεται σε φέρετρο κατασκευασμένο από χαλαζία, ενώ αναφέρεται ότι ο Ιούλιος Καίσαρας και ο Οκταβιανός δεν χάνουν την ευκαιρία να τον επισκεφτούν∙ όμως η παρόρμηση του Καίσαρα να ακουμπήσει τη σωρό, λέγεται ότι οδηγεί στο σπάσιμο της μύτης του νεκρού Αλέξανδρου.

Είναι αρκετά σίγουρο ότι μέχρι τις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. η ταριχευμένη σωρός του Μεγάλου Αλεξάνδρου παραμένει στην Αίγυπτο, όμως ελάχιστες πληροφορίες υπάρχουν για τη μετέπειτα περίοδο. Σύμφωνα με την ορθόδοξη χριστιανική παράδοση, ο Αββάς Σισόης απεικονίζεται να αποτίνει φόρο τιμής στο φέρετρο του Αλέξανδρου σε έρημο της Αιγύπτου τον 5ο αιώνα μ.Χ. Η επίσκεψη αυτή –σε  συνδυασμό με άλλες αποσπασματικές πληροφορίες της εποχής– οδηγεί στην υπόθεση ότι η σωρός του Μεγάλου Αλεξάνδρου αναμείχθηκε με τα λείψανα του Αγίου Μάρκου, του οποίου η σωρός βρισκόταν επίσης στην Αλεξάνδρεια.

Ως εκ τούτου, το γεγονός ότι η σωρός του Μάρκου του Ευαγγελιστή κλάπηκε δολίως κατά τον Μεσαίωνα από Ενετούς εμπόρους, οι οποίοι στη συνέχεια τη μετέφεραν στη Βενετία και ανακήρυξαν τον Μάρκο τον Ευαγγελιστή προστάτη της, καθιστά επίσης πιθανό το γεγονός μέρος από τη σωρό του Αλέξανδρου να βρίσκεται σήμερα στη Βενετία.

Με βάση τα παραπάνω, λοιπόν, μολονότι πολλοί άνθρωποι σήμερα στην Ελλάδα έχουν επιλέξει να διαγράψουν τα σοβαρά κοινωνικά, οικονομικά και ψυχολογικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν συνεχώς, με το να ονειρεύονται ότι φέτος το καλοκαίρι στην αρχαία Αμφίπολη βρέθηκε ο μυστικός τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αυτό δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Η αρχαία Αμφίπολη, ευλογημένη για πολλούς λόγους (αποτελούσε οχυρό των Αθηναίων ενάντια των Θρακών και αφετηρία της ιστορικής εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου) και καταραμένη για πολλούς άλλους (αποτέλεσε την αιτία της εξορίας του Θουκυδίδη, τη συνέχεια του Πελοποννησιακού Πολέμου και τον τόπο της δολοφονίας της Ρωξάνης και του Αλέξανδρου του Δ΄ κατόπιν διαταγών του Κάσσανδρου), δεν θα αναβιώσει με κανέναν τρόπο την πασίγνωστη ελληνική ιστορία, δεν θα φέρει οικονομική ανάπτυξη, δεν θα σταματήσει τις μαζικές αυτοκτονίες ούτε θα λύσει το «πρόβλημα του ονόματος» του γειτονικού κράτους, του οποίου ο πρώτος πρωθυπουργός (όπως έχει ήδη αναφερθεί) είχε δεχτεί με χαρά το όνομα «Σλαβομακεδονία» το 1990 ως μια δίκαιη λύση από εθνοτική, ιστορική και πολιτική άποψη.

Συνεπώς, παρόλο που πολλοί Έλληνες θέλουν να πιστεύουν ότι ο Μέγας Αλέξανδρος θάφτηκε στην αρχαία Αμφίπολη και ότι τα ελληνικά ΜΜΕ και οι πολιτικοί προσπαθούν να συγκαλύψουν την «πραγματική» αλήθεια, όταν τελικά η αλήθεια μαθευτεί θα προξενήσει κατά πάσα πιθανότητα περιττή απογοήτευση και ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα σε αυτούς που πίστευαν ότι η ζωή στην ελληνική έρημο θα μπορούσε να μοιάζει με ένα ακόμα επεισόδιο της σειράς επιστημονικής φαντασίας Εξ-Φάιλς.

Παράθυρα Λογοτεχνίας για Νέους

Intellectum 10

[
Μενού