#067 Τhe imposition of silence

Επειδή δεν συμφωνήσαμε ποτέ με την επιλογή του Σεφέρη να σπάσει την πένα του κατά τη διάρκεια της Χούντας των Συνταγματαρχών: επέλεξε τη σιωπή ακριβώς την εποχή που η φωνή του θα είχε ιδιαίτερη σημασία (αλλά τι άλλο θα έκανε το βραβείο Νόμπελ Υποκρισίας;). Μια υποκρισία ήταν εξάλλου όλη του η ζωή (υπηρέτης του Μεταξά κλπ κλπ έγραφε τάχαμου στα Ημερολόγια τις αντιφωνίες του-έβγαλε τα πορνογραφικά του ποιήματα μόνο μετά θάνατον κλπ κλπ), κι ύψωσε τη σημαία της σιωπής-τάχαμου-όταν δεν μπορούσε να γράψει: τη σιωπή που έπρεπε να κρατήσει όταν έβγαλε τη «Στροφή», αυτό το παραδοσιακό στιχούργημα μηδαμινής αξίας στα παγκόσμια επιτεύγματα της Ποίησης κι αντί να το βουλώσει πλήρωσε αδρά τον Καραντώνη για να το κάνει βούκινο…
Επειδή δεν συμφωνήσαμε ποτέ με την άποψη πως η σιωπή του Αναγνωστάκη ήταν πολιτική: ο άνθρωπος απλώς δεν μπορούσε να γράψει. Να βαφτίζουμε πολιτική επιλογή την ανικανότητα κάποιου να σταθεί μάρτυρας του καιρού του (οι γαμημένοι οι καιροί αλλάζουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα), ξεχνάμε πως έργο του Ποιητή είναι να βάζει λόγια στο στόμα των ανθρώπων που δεν μπορούν να εκφραστούν. Ο Ποιητής αντιμάχεται τη σιωπή: είναι ο ορκισμένος εχθρός της αφασίας, και ο κυνηγός του απόλυτου στην έκφραση. Η σιωπή δεν μπορεί να αποκτήσει ποτέ λοιπόν, το εύσημο της πολιτικής πράξης. Τα ψευδή παράσημα της σοφίας.
Μετά τις αιματηρές επιθέσεις «στα ένδοξα Παρίσια» (είναι Κάλβος αγαπητοί, κι όχι Θηβαίος όπως νομίζετε οι περισσότεροι…), και σε κλίμα Τρίτης Παγκόσμιας Σύρραξης αλίμονο αν οι ποιητές επιλέξουν τη σιωπή: ο Ποιητής έχει καθήκον να συνεχίσει να γράφει τα ερωτικά στιχάκια του (δεν λέω πολιτικά, επίτηδες), όπως ο αγρότης να συνεχίσει να καλλιεργεί το χωραφάκι του και να μαζεύει τις ελιές, ανεξάρτητα αν η παραγωγή είναι μικρή ή μεγάλη: ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της σοδειάς.
«Το σύστημα», μου έλεγε ο Θανάσης Κωσταβάρας, «έχει ένα πανίσχυρο όπλο στα χέρια του. Την αποσιώπηση. Απλώνει ένα πέπλο σιωπής γύρω σου Παστάκα, ώστε να θεωρείς μάταιο πλέον να συνεχίσεις να γράφεις, αφού κανένας δεν δίνει σημασία στα γραφτά σου». Το σύστημα καλά κάνει (θα του απαντούσα) αλλά όταν είναι οι «φίλοι» που πασχίζουν να σου επιβάλουν τη σιωπή, τότε πως συμπεριφέρεσαι; «Εσύ, συνεχίζεις να γράφεις», μου απαντάει ο Κωσταβάρας: «Όσο γεμίζουμε με ποιήματα και κείμενα τα συρτάρια και τα σπίτια μας θα υπάρχει πάντα ελπίδα, και θα την κρατήσουμε άσβεστη και στον πόλεμο που πλησιάζει».

Παράθυρα Λογοτεχνίας για Νέους

Intellectum 10

[
Menu